Duurzaamheid
Iedereen heeft het erover, maar wat denkt de Vlaming écht? Wat verstaan we onder het begrip, hoe belangrijk schatten we het in, en welke impact heeft dit allemaal op ons gedrag als consument en als werknemer?
Het zijn inzichten die bedrijven kunnen helpen hun koers ingrijpend bij te sturen, futureproof te worden én nieuwe opportuniteiten aan te boren. Encon gaf daarom aan onafhankelijk onderzoeksbureau Indiville de opdracht tot een breed maatschappelijk onderzoek in Vlaanderen: de eerste editie van De Duurzaamheidsbarometer.
De resultaten ontkrachten een aantal hardnekkige mythes en leggen de waarheid bloot over het belang en de rol van duurzaamheid in onze maatschappij, en het potentieel dat hierin schuilt voor de bedrijfswereld.
Wie geeft er eigenlijk écht om duurzaamheid?
Het antwoord is duidelijk: mensen met alle mogelijke achtergronden.
Bijna een kwart (24%) van de Vlaamse bevolking vindt het prioritair dat de samenleving moet inzetten op het klimaat en ecologie.
Bovendien gaat ongeveer 7 op 10 Vlamingen akkoord dat we voorlopig te weinig inzetten op duurzaamheid.
Opvallend is dat deze overtuigingen los staan van leeftijd, inkomen, opleiding of politieke ideologie: duurzaamheid krijgt de prioriteit binnen elke demografische groep. Dit weerlegt de mythe dat duurzaamheid iets zou zijn dat de ene generatie al meer bezighoudt dan de andere, of dat het een elitair of niche onderwerp zou zijn.
Wilt de consument wel duurzame producten?
Toch wel, en we zijn wel degelijk bereid om er meer voor te betalen of er zelfs voor van merk te veranderen. Het is dus duidelijk dat de Vlaamse burger zijn impact als consument niet onderschat.
40% van de Vlaamse bevolking geeft aan dat ze resoluut voor duurzame producten kiezen, en slechts 12% gaat akkoord dat het weinig zin heeft om voor duurzame producten te kiezen als niet iedereen dit doet.
In totaal geeft slechts 9% van de Vlaamse bevolking aan nooit bewust voor een duurzaam product te kiezen. Dat wilt zeggen dat 91% van de Vlamingen minstens af en toe (of voor bepaalde producten) wél bewust voor een duurzamer product kiest. 61% van de Vlamingen is bovendien al minstens één keer van merk veranderd (en 50% doet dat zelfs regelmatiger) omdat ze de duurzaamheid van een product niet ok vonden.
Wanneer gekozen moet worden tussen twee producten die even duur zijn, is er slechts 9% die niet voor de meest duurzame variant zou kiezen. Bovendien zou 24% zonder twijfel zijn vertrouwde merk in de steek laten voor een duurzamere keuze, gevolgd door 52% die ‘eerder wel’ aanvinkten.
Als kers op de taart geeft gemiddeld 67% van de Vlamingen aan dat ze bereid zijn om meer te betalen voor een product dat twee keer zo duurzaam zou zijn. De meerprijs die ze daarvoor bereid zijn neer te tellen, schommelt rond de 13%.
Wat verwacht de Vlaming van bedrijven?
Bedrijven moeten hun verantwoordelijkheid opnemen en transparanter worden, maar duurzaam ondernemen hoeft niet puur altruïstisch gemotiveerd te zijn.
39% van de ondervraagde Vlamingen vindt het vooral de taak van bedrijven om milieuproblemen op te lossen. Dat hoeven ze echter niet uit puur altruïsme te doen – winst maken door duurzaam ondernemen is volgens 6 op de 10 Vlamingen aanvaardbaar.
Maar de Vlaming is tegelijk erg sceptisch en verdenkt heel wat bedrijven van greenwashing: het geloof in bedrijven of organisaties die zich als duurzaam voorstellen, is laag. 72% geeft een score tussen 0 en 6. Slechts 2% geeft bedrijven een 9 of 10. Bovendien denkt 59% van de Vlaamse bevolking dat bedrijven vooral duurzaam ondernemen om een positief imago te creëren, en pas op de derde plaats vanuit een oprechte bezorgdheid voor het klimaat en de natuur.
Ook als sollicitant en als werknemer, kijken de Vlamingen naar de duurzaamheidsacties van de bedrijven waarvoor ze (willen) werken. De duurzaamheid van hun werkgever is voor 29% van de werkende Vlamingen zelfs zo belangrijk dat ze er mogelijk van job door zouden veranderen, en voor 32% van de Vlamingen zou het ook bij de sollicitatie een belangrijke rol in hun keuze spelen.
In de relatie met hun werkgever is de Vlaming ook bijzonder kritisch. 53% geeft de duurzaamheidsacties van hun huidige werkgever een score tussen 0 en 6. 1 op de 5 vindt bovendien dat het bedrijf waarvoor ze werken zich duurzamer laat uitschijnen dan het daadwerkelijk is.
Conclusie in een notendop
De Vlaamse burger ligt wel degelijk wakker van het klimaat, en verwacht van bedrijven dat ze hun verantwoordelijkheid opnemen: als producenten van hun consumentengoederen, maar ook als hun werkgever.
Bedrijven die zichzelf als duurzaam voorstellen, worden echter grotendeels argwanend bekeken. Om te voorkomen dat ze beschuldigd worden van greenwashing, is het dus meer dan ooit belangrijk voor ondernemingen om hun duurzame imago degelijk te onderbouwen met een daadwerkelijk duurzame bedrijfsvoering, en hier dan ook helder en transparant over te communiceren.